معرفی
مشاور کیست؟
گروهی از متخصصان آموزش دیده و مشاوران به منظور کمک به دانشجویان در امور روانشناسی با رویکردی فردی و یا گروهی، زمینه را برای ایجاد تغییراتی مثبت در فرد فراهم می‌کنند(از جمله شروع یک مطالعه، بحث و تبادل نظر و.... ) و درباره مسائل تحصیلی، مذهبی، عاطفی، خانوادگی، ارتباطی، حقوقی و ... به شماه مشاوره می‌دهند.
در مشاوره چه اتفاق می‌افتد؟
مشاوره به معنای پند و اندرز دادن نیست، مشاوره به دنبال آن است که با ارئه راهکارهای منطقی به شما کمک کند تا بر مسائل و نگرانیهایتان فائق آئید. تمرکز کنید و به درک روشن و صحیح در آن چه شما را به عنوان مسئله درگیر کرده برسید. نقش مشاور حمایت کردن، درک کردن، گوش دادن و پاسخ دادن بدون قضاوت کردن و یا انتقاد است. او به ارزش‌ها، انتخاب‌ها و سبک زندگی شما احترام می‌گذارد و شما به کمک او می‌توانید به خود شناسی بیشتر نائل شوید و لایه‌های زیزین مشکلات کنونی شما را شناسایی کرده و با ارائه آن به شما در تصمیم گیری‌ها، انتخاب‌ها و یا آن چه به نفع شماست، شما را یاری نماید.
مشاور به حل بسیاری از مسائل شما کمک خواهد نمود چنان که در سال گذشته این دفتر با بیش از 1400جلسه خدمات مشاوره‌ای توانسته است گامهای بلندی را در جهت یاری رساندن به دانشجویان و کارکنان بردارد.
اصل محرمانه نگه داشتن (رازداری) بسیار مهم و اساسی است تا مراجع اطمینان حاصل کند که مسائل بازگو شده درجایی مطرح نمی‌شود و از آن جا که رابطه مشاوره‌ای توأم با صمیمیت و پذیرش بدون قید و شرط و درک و تقاهم واقع بینانه (هم فهمی و هم حسی) است وجود یک رابطه عاطفی عمیق الزامی است و همین امر است که رابطه مشاوره‌ای را از سایر ارتباطات زندگی متمایز میکند.
بدیهی است که جوانان تحصیلکرده ما هر قدر بینش کافی و آگاهی از تحول روان شناختی، مشاوره تحصیلی، شغلی، ازدواج، مشاوره ژنتیک و... داشته باشند، قطعاً موجب میشود که از بروز بسیاری از ناملایمات روحی و فشارهای عاطفی که گاه پیامدهای جسمانی به دنبال دارد بکاهد.
از طرفی دیگر با توجه به وجود مسائل و مشکلات در بین دانشجویان دانشگاهها و به ویژه مستقر در خوابگاه‌ها و بالاخص در شروع اولین ترم تحصیلی به دلیل دور شدن از خانواده ارائه خدمات مشاوره‌ای ضروری به نظر می‌رسد.
تکنیک یادگیری یک بار برای همیشه
چکیده: این روش که یکی از قویترین روشهای یادگیری است در سال 1996 توسط فردی به نام رابینسون ابداع شد. در این روش سعی بر این است تا با ایجاد زمینه ای در ذهن قبل از مطالعه، روند یادگیری فعال تر و آسان تر گردد.
در ادامه به مراحل مختلف این روش اشاره می کنیم:
پیش خوانی:
درسی را که می خواهید بخوانید، ابتدا پیش خوانی کنید. سعی کنید برای پیش خوانی از روش زیر استفاده نمایید:
- نگاهی سریع و گذرا به متن بیاندازید.
- نکات مهم و کلیدی را بیابید.
- سؤالات و تمرین‌های آخر درس را مرور کنید.
- پاراگراف اول و آخر و خلاصه درس را به شیوه ای گذرا بخوانید.
سؤال سازی:
در ذهن خود سؤالاتی راجع به موضوع درس بسازید. برای این کار می توانید:
- عناوین و تیترها را بصورت سؤال درآورید.
- از خود بپرسید: "راجع به این موضوع چه می دانم؟"، "معلم راجع به این موضوع چه چیزهایی می گفت؟" و سؤالاتی از این قبیل.
خواندن:
متن درس را بطور کامل بخوانید. در هنگام خواندن:
- به دنبال جواب سؤالاتی باشید که در ذهن خود ساخته بودید.
- به سؤالات آخر درس جواب بدهید.
- زیر نکات مهم خط بکشید.
- اگر مطلبی را درست نفهمیده‌اید، دوباره آن را بخوانید.
بازگویی و تعریف مطالب:
بعد از آنکه خواندن یک بخش به پایان رسید، به بازگویی مطالب آن بپردازید.
- مطالب درسی را از حفظ برای خود تکرار کنید و یا خلاصه نویسی کنید.
- در تکرار مطالب از روشی که متناسب با تکنیک یادگیریتان است، استفاده کنید و به خاطر داشته باشید که هر چه بیشتر از حواس پنجگانه خود استفاده کنید، مطالب بهتر در حافظه‌تان جای می گیرد.
قدرت یادگیری سه برابر می شود با: دیدن، بیان کردن، شنیدن.
و این قدرت چهار برابر می شود با: دیدن، بیان کردن، شنیدن و نوشتن!
مرور مطالب:
بعد از آنکه مطالب را بطور کامل خواندید و برای خود بازگو کردید، نوبت به مرور مطالب می رسد.
- روز اول: بلافاصله بعد از مرحله تعریف و بازگویی، 5 دقیقه سریع مطالب را مرور کنید.
- 24 ساعت بعد: کتاب را ورق بزنید و به نکات مهم نگاهی بیاندازید، به مدت 5 دقیقه این کار را انجام دهید.
- یک هفته بعد: به مدت 5 دقیقه مطالب درسی را مرور کنید. برای مطالبی که به نظرتان سخت تر است بیشتر وقت بگذارید.
- و به همین ترتیب هر چند وقت یک بار مطالب را مرور کنید تا هنگام امتحان به مشکلی برخورد نکنید.
به خاطر داشته باشید:
کسانی که مطلبی را 6 بار پیاپی می خوانند در مقایسه با کسانی که در 6 نوبت و هر بار 5 دقیقه. این کار را می کنند، درصد یادگیری کمتری دارند.
چرا که در فواصل زمانی قدرت پردازش ذهن بالاتر می رود.
موفق باشید
برای آگاهی از راه های موثر برای مطالعه ی دانشجویان و کاهش اضطراب در فصل امتحانات می توانید به مطالب زیر مراجعه نمایید.
راههای موثر برای مطالعه دانشجویان و کاهش اضطراب
تدوین : زیبنده مصلحی
تنظیم : معاونت دانشجویی و فرهنگی دانشکده فنی دکتر شریعتی
در دنیای امروز که عصر ارتباطات و نیرو اندیشه هاست نمی توان با همان روش قدیمی پیش رفت . در جهان امروز مطالعه ضرورت پیشرفت است . باید دانست که یکی از دلایل عمده افت تحصیلی دانشجویان این است که شیوه مطاله آنها بر اساس اصول و روش صحیح نیست . البته نه به این معنی که دانشجویان مطالعه نمی کنند ، بلکه به دلیل عدم رعایت اصول یادگیری و ایجاد تمرکز و ناتوانی در به خاطر سپاری ، بازدهی و کارایی آنان کاهش می یابد که در نتیجه موجب از دست دادن روحیه و تقلیل اعتماد به نفس و ایجاد خستگی مزمن و دلزدگی از مطالعه می شود . باید توجه داشت که مطالعه ، فرایندی اکتسابی و دارای بخش های مختلفی مانند رویکردهای قبل از مطالعه ایجاد آمادگی و رویکرد پس از مطالعه است .
مطالعه ویژگی هایی دارد که مهمترین آنها برای شما دانشجویان عزیز ،عادت کردن به مطالعه در طی یکسال تحصیلی است و چه خوب است که این عادت بر پایه استاندارد و شرایط آن باشد.
"اهم روشهای موثر برای مطالعه"
1- هدف خود را قبل از شروع مطالعه مشخص کنید
2- برنامه ریزی کنید . و طبق برنامه عمل کنید ، برنامه ریزی صحیح این است که چگونه از وقت و امکانات موجود بیشترین استفاده را ببرید . برنامه ریزی موجب همت و پشتکار شما میشود . اگر نتوانستید همه برنامه را در زمان مقرر به اتمام برسانید ، مایوس نشوید . حتما در برنامه خود ، ساعات جبرانی را منظور کنید . مهمتراز برنامه ریزی ، اجرای برنامه هاست . بهتر است برنامه ریزی توسط خود دانشجو صورت گیرد . ( با توجه به شرایط روحی ، جسمی و با شناخت اهداف ، علایق و نقاط قوت و ضعف دانشجو )
3- نظم و ترتیب را در مطالعه فراموش نکنید . چون اساس هر برنامه و سازمانی به نظم آن بستگی دارد و رعایت نظم و ترتیب از شرایط مهم مطالعه است زیرا موجب ایجاد تمرکز و به یاد سپاری می شود .
4- ایجاد افکار مثبت -اعتماد به خود و اعتقاد به توانستن ( خود باوری ) ، شما دانشجویان را از اضطراب و دلشوره که خود عدم موفقیت را در بر دارد ، باز می دارد .
5- تمرکز حواس –برای به خاطر سپاری و به یاد آوری مطالب باید حتما تمرکز حواس داشته باشید . در غیر این صورت حافظه و ذهن شما نمی تواند مطلبی را به خاطر بسپارد و به یاد آورد . پس تمرکز و حواس خود را تقویت کنید تا مطالب درسی ، عمیق تر در ذهن شما جایگزین شود . البته قدرت تمرکز به اراده تان بستگی زیادی دارد که بهمین دلیل ، مطالب را که می خوانید اگر مورد علاقه تان باشد هیچگونه مشکلی در تمرکز کردن ندارید مانند ( زمینه های ورزشی – موسیقی – سینما – تئاتر و غیره )
6- علاقه و انگیزه-همانگونه که گفته شد اگر مطالب درسی را با علاقه و انگیزه بیشتر بخوانید آن ها را بهتر درک می کنید و بیشتر به خاطر می سپارید . سعی کنید از قسمت های آسان و جذاب شروع کنید و بعد به سراغ قسمت های مشکل درسی بروید و می توانید از ابتدا با مرور بخش های خوانده شده قبلی ، آغاز کنید تا علاقه و انگیزه شما به خواندن افزایش یابد .
7- استراحت فکری-در هنگام خستگی زیاد مطالعه نکنید ، زیرا جهت مطالعه موثر و کارآمد ، مغز باید کاملا آماده و سرحال باشد تا قادر به خاطر سپاری شود . حال اگر در حین مطالعه ، تمرکز حواس خود را از دست داده اید ، به صورت اجبارادامه ندهید زیرا که دلزده میشودید.
8- فهمیدن و درک مطالب درسی : به منظور به خاطر سپاری بیشتر ، باید مطالب را بفهمید و خلاصه آن را بتوانید در ذهن خود تکرار کنید زیرا اگر مطالبی طوطی وار حفظ شود به زودی نیز فراموش می شود ، چون در حافظه بلند مدت باقی نمی ماند .
باید دانست آنچه در حافظه بلند مدت باقی می ماند معنی مطالب است و پس سعی کنید مطالب را به خوبی درک کنید تا به سهولت بتوانید آن را به خاطر بسپارید .
9- آرامش ذهنی و عاطفی-برای به خاطر سپاری مطالب درسی ، قطعا باید ذهنی آرام و فکری راحت داشته باید و کلیه اظطراب ها و تنش های عصبی را هنگام امتحانات از خود دور سازید . در غیر این صورت اضطراب و نگرانی زیاد ، یادگیری شمار ار دشوار می کند . برای احساس آرامش ذهنی با نگرش مثبت به این فکر کنید که شما می توانید کل مطالب را یاد بگیرید و به خاطر بسپارید .
10- فکرتان را ورزش دهید-با فعال نگاه داشتن مغزتان ، سلولهای عصبی مغز فرصت می یابند که ارتباطات جدید ایجاد کنند و با هم بیشتر در ارتباط باشند . در این وضعیت ، هم قدرت یادآوری ظرفیت حافظه را بالا می برید و هم مانع از دست رفتن حافظه می شوید . ( از طریق کارهای ساده ای مانند حل جدول – بازی شطرنج – پرداختن به موسیقی و حتی مطالعه غیر درسی و ....
11- جسم تان را نیز ورزش دهید –روزها را با ورزش شروع کنید چون انجام حرکات بدنی و تمرینات ورزشی موجب تقویت حافظه تان می شود . زیرا ورزش ، گردش خون را در مغز بالا می برد و کارایی بیشتری برای یادگیری مطالب و انجام تمرینات درسی حاصل می کند .
12- خواب کافی –خواب راحت و کافی ، یادگیری و حافظه را تقویت میکند و تمرکز و به یاد آوری را نیز بهبود می بخشد ( 6 تا 8 ساعت در شبانه روز ) . پژوهش ها نشان می دهد که شب تا صبح درس خواندن ، روش بسیار غیر موثری برای یادگیری معلومات جدید است ، در حالی که خواب خوب می تواند به استحکام حافظه و عملکرد بهتر در امتحان کمک کند .
13- تغذیه مناسب –مغز ا نسان برای فعالیت های روزانه خود به مواد غذایی و اکسیژن نیاز مبرم دارد که دارای انرژی لازم گردد. تغذیه مناسب (سبزیجات و میوه های حاوی آنتی اکسیدان ) یکی از عوامل بسیار مهم در افزایش کارایی حافظه و ایجاد تمرکز است ، چون توانایی ارتباط سلولهای مغزی را با یکدیگر بالا می برد .
14- اجتناب از صرف غذاهای چرب و سنگین قبل از مطالعه دروس امتحانی پیشنهاد می شود . زیرا خون رسانی به مغز را کاهش می دهد ( خون رسانی بیشتر متوجه دستگاه گوارش می شود ) و بدین طریق از قدرت تمرکز و تفکر کاسته می شود .
15- زمان و وقت کافی برای مطالعه –جهت مطالعه مطالب درسی خود وقت کافی در نظر بگیرید به این دلیل که میزان یادگیری با مدتی که صرف آن می شود رابطه نزدیک دارد .
16- استفاده صحیح از وقت –زیرا زمان از دست رفته را نمی توان مجددا بازیافت و زمان را نمی توان ذخیره کرد . زمان سرمایه ای که اگر استفاده نشود از دست میرود . در حالی که سرمایه مالی چنین نیست .
17- زمان مطالعه –اساسا قانونی برای زمان مطالعه نمی توان مشخص کرد . پس هر وقت که راحت بودید می توانید مطالعه کنید . لکن کلیه پژوهش ها حاکی از آن است که 3 زمان در یادگیری مهم است :
الف – صبح زود ( چون ذهن ، منع قبلی ندارد ) و بسیار راحت پذیرای مطالب است .
ب_ آخر شب ها ( چون بعد از درس می خوابید ، منع بعدی ندارید ، و مطالب آموخته شده فرصت می یابد که از حافظه کوتاه مدت به جایگاه حافظه بلند مدت برود و یادگیری افزایش بیابد .
ج – دو ساعت قبل از غروب آفتاب ( به دلیل کاهش اشعه کیهانی و نوع رابطه خورشید با زمین ) تمرکز حواس آسانتر است .
لذا به شما دانشجویان عزیز توصیه می شود که حتی المقدور در این 3 زمان مشخص به مطالعه بپردازید و بهتر است که برای مطالعه درسی خود زمان های خاصی را در طی روز در نظر بگیرید و سعی کنید در آن ساعات مقرر به هیچ کار جزمطالعه نپردازید . در غیر این صورت هر وقت که راحت بودید می توانید مطالعه کنید . به هر طریق خود را با زمان مطالعه در گیر نکنید .
18- وضعیت بدن در هنگام مطالعه –نشستن پشت میز کار بهترین مطالعه است . مطلقا دراز نکشید ،چون تمرکز حواس را از بین می برد و خواب آلودگی ایجاد میکند .
19- اتاق مطالعه – باید ساکت و آرام و حتی المقدور از پوستر و اشیایی که موجب حواس پرتی می شود خالی باشد . استفاده از یک مکان مشخص برای مطالعه به تمرکز حواس کمک می کند . البته در برخی موارد ممکن است به تغییر گاه به گاه روش های مطالعه بپردازید . بطور مثال : می توانید سعی کنید جای تان را عوض کنید – زمان مطالعه را تغییر دهید و – به هر طریق با افزودن یک عنصر و یک وضعیت جدید به فرایند مطالعه خود ، یادگیریتان را موثر تر کنید .
20- نور در اتاق مطالعه – نور مکان مطالعه بهتر است از دو ترکیب نوری ( طیف زرد و سفید ) استفاده شود تا چشم خسته نگردد ، معمولا استفاده از لامپ های مهتابی به تنهایی کافی نیست و بهتر است که هنگام مطالعه ، اطراف هم روشن باشد ، نه فقط نقطه ای که درس می خوانید ، نور داشته باشید .
21- آغاز صحیح و مناسب برای مطالعه – پس از فراهم کردن شرایط پیش مطالعه برای یادگیری بهتر ، ابتدا از قسمت های آسان و جذاب شروع کنید ، سپس سراغ قسمت های مشکل درس بروید . یا با مرور قسمت های خوانده شده قبلی ، مطالعه را آغاز کنید تا علاقه و انگیزه خواندن در شما ایجاد شود .
توصیه می شود کار را در اولین فرصت و در هر زمانی به نحو احسن انجام دهید . بهترین تضمین برای فردا این است که کار امروز را خوب انجام داده باشید و همین امروز و همین لحظه ، خوب مطالعه بکنید .
22- توجه دقیق به مطالعه درسی – برای این که اطلاعات از حافظه کوتاه مدت به حافظه بلند مدت انتقال یابد ، باید توجه خود را برروی آن چه مطالعه می کنید متمرکز سازید و به طور فعال به آن توجه کنید . زیرا " توجه " یکی از مولفه های عمده حافظه است . بد نیست که اشاره ای به " حافظه بلند مدت " نیز بشود : مطالب در محفظه ای از مغز بایگانی می شوند که می توانند اطلاعات نامحدودی مانند ( حوادث و اطلاعات اخیر و حتی اطلاعاتی را که مربوط به چندین سال قبل است ) ارائه کنند .
اطلاعات جدید در حافظه بلند مدت از طریق ارتباط و پیوستگی ذخیره می شوند و فرد ، اطلاعات و مطالب تازه درس را بر اساس اطلاعات قبلی خود کسب می کند .
23- برقراری پیوند بین مطالب درسی – سعی کند برای یادگیری بهتر ، بین مطالب جدید ( که می خواهید یاد بگیرید ) و مطالبی که قبلا آموخته اید ، پیوند یا ارتباطی ایجاد کنید تا مطالب جدید ، سازمان یافته و مرتب در ذهن تان جای گیرد .
شما می توانید عبارات یا مطلبی را که می خواهید به خاطر بسپارید به چیزی که خیلی برایتان آشنا یا خوشایند است مرتبط سازید ( یادیارها ) که می توانند تصورات مثبت ، چیزهای ابتکاری ( مانند قافیه یک شعر یا آواز و حتی به صورت طنز و لطیفه باشند .
این یادیارها به همراه مرور ذهنی به شما در بهتر به خاطر سپردن آنچه مطالعه می کنید ، کمک می کند .
24- در ذهن تان سازمان دهی کنید. مطالبی را که مطالعه می کنید در ذهن تان سازمان دهی کنید ( اطلاعات در حافظه به صورت خوشه ای سازمان دهی شده اند ) سعی کنید مفاهیم و عبارات مرتبط را با هم گروه بندی کرده تا مطالب ، طبقه بندی شود ، زیرا :
نکات و مطالبی را که مطالعه میکند هر چه منظم تر و سیستماتیک طبقه بندی شوند و هر اندازه بیشتر به هم مرتبط باشند بهتر در حافظه می مانند و یادآوری آن ها نیز راحت تر است .
25- مفاهیم و مطالب را حتی المقدور در ذهن تان مجسم کنید تا قدرت حافظه را بهبود ببخشد . یعنی برای یادگیری بهتر درس و به یادآوری آسان تر از تصویر سازی ذهنی و تجسم عینی بهره بگیرید یعنی اهداف تان را در ذهن تجسم کنید و هر گونه تردید در رسیدن به آن ها را از خود دور کنید .
26- استفاده از نقشه ها و تصاویر –برای این که بتوانید بهتر در ذهن تان تجسم کنید ، سعی کنید به تصاویر ، نقشه ها و نمودارها توجه کنید تا مطالب بیشتر در ذهن تان بماند . حتی اگر چنین تصاویری وجود ندارد ، می توانید خودتان آن ها را ایجاد کنید و مطالب مهم را برجسته سازی یا فسفری کنید .
27- سعی کنید اطلاعات را در ذهن تان بسط دهید و مرور کنید تا در حافظه بلند مدت شما جای گیرد یعنی ابتدا عبارات کلیدی را بخوانید و دقت و توجه زیادی بر آن ها داشته باشید ، سپس به مطالعه جزئیات معنی آن ها بپردازید . این عمل را تکرار کنید تا با یادآوری اطلاعات ، آسان تر انجام گیرد .
28- به مطالب پیچیده کتاب یا جزوه توجه بیشتری کنید. معمولا به یادآوردن مطالب ابتدایی یا انتهایی یک فصل ، خیلی آسان تر است و به تدریج به مبانی دشوار و مفاهیم پیچیده فصل که می رسید زمان بیشتری را صرف به خاطر سپاری آن کنید.
29- ساده کردن –مطالب دشوار و پیچیده را به بخش های کوچک تر و ساده تر تقسیم کنید تا قابل فهم گردد.
30- خط کشیدن زیر عبارات مهم –این امر در بازخوانی و مرور ،آسان تر و در ایجاد تمرکز لازم بسیار موثر است .
31- یادداشت برداری و خلاصه نویسی نکته های مهم و کلیدی ، موجب افزایش تمرکز و دقت می شوند با یادداشت برداری و خلاصه نویسی می توانید مطالبی را که نیاز به تفکر و تمرکز بیشتری دارد به خاطر بسپارید و حفظ کنید . نوشتن نکته های مهم در برگه ای ( برگه نکته ها ) و تعریف آن برای دیگران به زبان خودتان بسیار مهم است .
32- تکرار و مرور مطالب و از حفظ خواندن –مهم ترین و اساسی ترین مرحله در یادگیری موثر ، تکرار مطالب است . سعی کنید مطالبی را که خوانده اید و فکر می کنید که یاد گرفته اید از حفظ برای شخص دیگری که بتواند اشتباهات شما را اصلاح و قسمت هایی را که جا انداخته اید به شما تذکر دهد ، بخوانید . یا مفاهیم جدید را به فرد دیگری آموزش دهید زیرا خواندن مطالب با صدای بلند در به خاطر سپاری آن ها بسیار موثر است و با این روش به درک و یادآوری بهتری دست می یابید .
مرور مطالب باید بلافاصله بعد از مرحله تعریف و بازگویی در 5 دقیقه و به سرعت انجام گیرد ( طی هفته هم یک بار مرور کنید ).
33- از حفظ کردن مطالب و با عجله خود را برای امتحان حاضر کردن اجتناب ورزید –جلسات منظمی برای مطالعه در نظر بگیرید تا زمان کافی برای پردازش مناسب اطلاعات در اختیا ر داشته باشید .
تحقیقات موید این امر است دانشجویانی که بطور مرتب مطالعه می کنند بسیار بهتر از کسانی که همه مطالب را در یک جلسه طولانی می خوانند ، درس را یه یاد می آورند .
34- تند خوانی –در این زمینه باید مهارت کسب کنید و تمرین تند خوانی کنید چون تند خوانی نه تنها موجب صرفه جویی در وقت می شود بلکه بر تمرکز حواس نیز می افزاید .
35- فعالانه مطالعه کنید –تا همه حواس خود را به مطالعه معطوف کنید . در غیر این صورت مانند راننده ای خواهید بود که چون با سرعت پائین حرکت می کند ، کارهای متفرقه زیادی هم می تواند حین رانندگی انجام دهد ، لذا تمرکزش در رانندگی به مراتب کم می شود .
"موفق باشید"